21 marca 2017 roku podczas VI Forum Pacjentów Onkologicznych, którego organizatorem jest Polska Koalicja Pacjentów Onkologicznych (PKPO), miała miejsce oficjalna inauguracja polskiej edycji międzynarodowego projektu All.Can.

Podczas panelu tematycznego „All.Can – wyzwania w onkologii” zaprezentowany został raport „Poprawa efektywności i stabilności opieki onkologicznej. Rekomendacje dla Polski” będący efektem kilkumiesięcznej pracy przedstawicieli pacjentów, onkologów, ekspertów i przemysłu wchodzących w skład Grupy Sterującej All.Can, a także petycja, która została skierowana do decydentów 28 lutego.

Prof. Jacek Jassem mówił o potrzebie efektywniejszej alokacji dostępnych zasobów na opiekę onkologiczną i podał konkretne przykłady nieefektywnego gospodarowania środkami. Jego zdaniem, racjonalizacja wydatków wiąże się z ideą koordynowanej opieki onkologicznej oraz potrzebą wprowadzenia kontroli jakości jako podstawy oceny oddziałów onkologicznych. Jednym z postulatów od lat wysuwanych przez ekspertów i organizacje pacjenckie jest przechodzenie z obecnie dominującego szpitalnego modelu leczenia nowotworów na znacznie tańszy system ambulatoryjny. Profesor zaznaczył przy tym, że pieniądze zaoszczędzone w onkologii musza być w niej reinwestowane dla poprawy opieki nad pacjentami. Rozwiązania dotyczące uporządkowania systemu są zawarte w Strategii Walki z Rakiem w Polsce 2015-2024, która wymaga wdrożenia przez decydentów odpowiedzialnych za kształt ochrony zdrowia w naszym kraju.

Prof. Jacek Fijuth przedstawił postulat zwiększenia roli profilaktyki pierwotnej oraz badań przesiewowych. Jego zdaniem, zalecenia Europejskiego Kodeksu Walki z Rakiem powinny być szeroko promowane w Polsce w celu podnoszenia poziomu wiedzy o czynnikach ryzyka zachorowania na nowotwory, jak również o zachowaniach mogących wpłynąć na jego zmniejszenie, takich jak chociażby zaprzestanie palenia tytoniu. W kwestii badań przesiewowych, Polska wdrożyła programy skryningowe w kierunku raka piersi, szyjki macicy oraz jelita grubego, zalecane przez Radę Unii Europejskiej, jednak poziom objęcia populacji tymi badaniami jest nadal niewielki. Zdaniem Profesora, bardzo pilną kwestią jest przywrócenie zaproszeń na mammografię i cytologię, które zostały zawieszone ze względu na stwierdzenie niezgodności z przepisami o ochronie danych osobowych. Wreszcie, zdaniem Profesora, lekarze POZ są niezwykle ważnymi partnerami w zakresie profilaktyki pierwotnej i wtórnej nowotworów. Dodał, że porozumienie wypracowane w 2014 roku pomiędzy towarzystwami onkologicznymi a organizacjami POZ stanowi fantastyczny dokument, który niestety w dużej mierze pozostaje martwą literą. 

Dr Małgorzata Gałązka-Sobotka podkreśliła, że zdrowie jest jednym z najważniejszych kapitałów, jakimi dysponuje społeczeństwo. Dlatego tak ważne jest zapewnienie szerszego i szybszego dostępu do innowacyjnych technologii medycznych, co powinno być postrzegane jako inwestycja, a nie koszt.  Nowoczesne technologie medyczne są źródłem optymalizacji kosztów, gdyż pozwalają na skrócenie czasu hospitalizacji i dają korzystny efekt kliniczny. Satysfakcję budzą planowane przez Ministerstwo Zdrowia rozwiązania, takie jak compassionate use oraz fundusz ratunkowy – choć niewielka kwota 10 mln zł przeznaczona na ten ostatni cel świadczy, że jest to dopiero początek drogi. Dr Gałązka-Sobotka zwróciła również uwagę na postulat skrócenia procesu oceny technologii medycznych poprzez wykorzystanie analizy klinicznej Europejskiej Agencji Leków (EMA). Dodała, że potrzebny jest też rejestr danych o skuteczności terapii.

Prof. Piotr Rutkowski zaznaczył, że postulat poprawy dostępu pacjentów do badań klinicznych jest bardzo ważnym uzupełnieniem systemu opieki onkologicznej. Jego zdaniem, Polska powinna być liderem w prowadzeniu badań klinicznych i ma ku temu potencjał, jednak dane pokazują spadek ich liczby w naszym kraju w ciągu ostatnich czterech lat o około 15%. Tendencja ta jest niepokojąca, gdyż badania kliniczne stanowią dla pacjentów szansę na dostęp do nowych technologii medycznych. Ważnym elementem poprawy dostępu do badań klinicznych jest połączenie lekarzy i pacjentów – umożliwić ma to inicjatywa Polskiego Towarzystwa Onkologii Klinicznej zmierzająca do stworzenia platformy „Interaktywna Baza Badań Klinicznych”. 

Szymon Chrostowski przedstawił postulat zaangażowania przedstawicieli pacjentów w procesy decyzyjne, tak aby prawodawstwo i praktyka odzwierciedlały rzeczywiste potrzeby pacjentów. Wymaga to zapewnienia obecności przedstawicieli pacjentów w gremiach decyzyjnych, a także ich edukacji w zakresie badań klinicznych, procedur rejestracji i refundacji nowych leków oraz analiz farmakoekonomicznych.

Perspektywę polityczną reprezentował poseł do Parlamentu Europejskiego Bolesław Piecha. Jego zdaniem, poprawa efektywności i stabilności opieki onkologicznej w Polsce wymaga długotrwałej wizji oraz jej egzekwowania. Europoseł zwrócił uwagę na szereg stereotypów obecnych w wielu obszarach związanych z onkologią, począwszy od badań klinicznych, które są paliwem postępu, a jednak nadal wokół nich krąży wiele nieprawdziwych wyobrażeń. Europoseł przyznał, że bardzo ważnym, choć trudnym do wprowadzenia przez decydentów postulatem, jest uwzględnienie perspektywy pacjentów w decyzjach dotyczących planowania, wdrażania i oceny opieki onkologicznej. Wreszcie, poprawa efektywności i stabilności opieki onkologicznej nie jest możliwa bez odpowiedniego finansowania. Każda złotówka wydana na skuteczne i nowoczesne leczenie przynosi kilka złotych oszczędności, jeśli weźmiemy pod uwagę koszty pośrednie – podkreślił europoseł.